19
Không lâu sau, cả trường bàng hoàng khi nghe tin Giáo sư Trần đột ngột ngã quỵ ngay trên bục giảng vì xuất huyết não.
Chuyện đến quá nhanh, đến mức ban đầu ai cũng ngỡ là tin đồn nhảm. Một người đàn ông phong độ, nho nhã như vậy, nói bệnh là bệnh, chẳng khác nào trời đang quang bỗng nổi cơn giông.
Điền Điềm thở dài, dẫn ngay một câu văn đầy chất thơ:
“Đại khái là, vật tốt trên đời không bền vững, mây ngũ sắc dễ tan, lưu ly dễ vỡ.”
Nhưng thực tế thì nào có chút lãng mạn nào đâu.
Tôi theo bà cụ đến bệnh viện thăm ông ấy. Trước mắt tôi lúc này không còn là vị giáo sư lịch lãm, chỉn chu mà chúng tôi từng biết nữa. Ông ấy bị cạo trọc đầu, cơ thể phù nề, trên người toàn là ống dẫn, trông già nua đi cả chục tuổi. Bao nhiêu năm rèn luyện thân thể, chăm chút ngoại hình, cuối cùng cũng tan biến như bọt biển, chẳng còn dấu vết gì.
Nhưng điều kỳ lạ hơn cả là—vợ ông ấy, cô giáo Tần, chưa từng một lần đến thăm.
Mãi đến một ngày, tôi mới thấy cô ấy trở về nhà. Không một chút vội vã hay lo lắng, cô ấy đi thẳng vào phòng. Lúc bước ra, trên môi đã tô một màu son đỏ thẫm, kính râm che gần nửa khuôn mặt, một tay kéo theo chiếc vali nhỏ—nhìn thế nào cũng giống như sắp bỏ đi.
Vừa đến cửa, cô ấy bỗng khựng lại, quay đầu nhìn tôi từ trên xuống dưới bằng ánh mắt sắc lẹm, đầy hung dữ.
Khóe miệng cô ấy nhếch lên, nụ cười lạnh như băng:
“Sao cô còn chưa đi? Sau này sẽ không có ai trả lương cho cô nữa.”
Cô ấy ngừng một chút, giọng điệu càng châm chọc:
“Và cũng sẽ không có ai cho cô mượn sách đọc, dạy kèm cho cô nữa.”
Tôi nghe mà đầu óc quay cuồng, lục tung ký ức mà vẫn không hiểu nổi: Giáo sư Trần khi nào cho tôi mượn sách? Khi nào dạy kèm tôi?
Ánh mắt oán độc ấy, rốt cuộc là đang nhìn tôi, hay là đang nhìn một ai khác qua tôi?
20
Giáo sư Trần qua đời vì bệnh tình trở nặng.
Nhà trường đứng ra lo liệu hậu sự, còn Cô giáo Tần thì… bặt vô âm tín. Gọi điện mãi không liên lạc được, chứng tỏ cô ấy đã cao chạy xa bay từ lâu rồi.
Ngày tang lễ kết thúc, Trần Vi cuối cùng cũng có thể gắng gượng ngồi dậy. Một trận ốm quật ngã khiến cô ấy gầy rộc đi, cằm nhọn hoắt, đôi mắt vốn đã to nay lại càng to hơn, trông cứ như vừa bước ra từ bộ phim cổ trang nào đó. Thế nhưng, cô ấy vẫn cố nặn ra một nụ cười yếu ớt:
“Trân Châu, những ngày này, vất vả cho cậu rồi.”
Tôi ngồi bên cạnh, lặng lẽ nhìn ra ngoài cửa sổ. Trời trong veo, bốn bề yên tĩnh đến lạ.
Tôi nghĩ, Trần Vi cần nghỉ ngơi thật tốt. Cô ấy gầy quá, cổ tay nhỏ đến mức tôi chỉ cần đưa tay ra là có thể nắm trọn.
Bất chợt, bà cụ chậm rãi đi đến, ngồi xuống cạnh giường rồi mở khăn tay, lấy ra một bức ảnh đen trắng cỡ năm inch.
Tôi vừa nhìn thoáng qua đã chết sững.
Trong ảnh là một cô gái trẻ. Dù cách ăn mặc mang đậm hơi hướng thời đại cũ, nhưng khuôn mặt lại giống tôi đến kỳ lạ.
Không khí trong phòng bỗng trở nên ngột ngạt. Rõ ràng trời vẫn nắng, gió vẫn hiu hiu thổi, nhưng tôi có cảm giác như có thứ gì đó đã bị chôn giấu từ rất lâu, cuối cùng cũng sắp lộ ra.
Tôi lạnh toát sống lưng, theo bản năng muốn đứng dậy bỏ đi. Nhưng chân nặng trịch, không nhúc nhích nổi.
Bà cụ nhìn tôi, khẽ nói:
“Cháu xem này, cháu và cô ấy… giống nhau lắm.”
21
Bà cụ cúi đầu, mái tóc bạc trắng phản chiếu ánh nắng nhàn nhạt từ ngoài cửa sổ. Giọng bà trầm lắng, chậm rãi kể lại chuyện cũ:
“Năm tám tuổi, nhà ta bị cháy. Cả nhà đều chết hết, ta không biết đi đâu, cứ thế lang thang. Thấy nhà người ta có hai cái ghế dài để ngoài sân, ta liền trèo lên đó ngủ. Đêm ấy trời mưa to, ta ôm đầu khóc, không biết làm sao.
Lúc ấy, cô ấy đang phơi quần áo. Nhìn thấy ta, cô ấy vẫy tay gọi vào nhà, từ đó cưu mang ta. Cô ấy bảo ta gọi là mẹ, chăm sóc ta như con gái ruột.”
Nói đến đây, bà cụ khẽ thở dài, rồi kể tiếp:
“Khi ta mười tám, mẹ ta quyết định gả ta cho con trai bà ấy. Hắn cũng đồng ý. Nhưng đúng hôm đi mua đồ cưới, ta nghe người ta xì xào: ‘Cậu này đẹp trai thế, sao lại lấy cô vợ xấu thế kia?’ Hắn nghe thấy, từ đó liền chán ghét ta, đi dây dưa với hết người này đến người khác. Mẹ ta cũng chẳng làm gì được.”
Bà cụ cười nhạt một tiếng, vẻ mặt lẫn lộn giữa chua chát và cam chịu:
“Sau này, mẹ mất, hắn cũng chết. Ta một mình nuôi con trai khôn lớn. Nó giống bố, đẹp trai, nhưng cũng giống bố nốt… đa tình vô độ.”
Bà quay sang nhìn tôi và Trần Vi, ánh mắt đầy xót xa:
“Chính vì nó trăng hoa, nên mới làm khổ hai chị em các con.”
Vừa nói, bà vừa lén lau nước mắt.
Tôi như chết lặng.
Bà ấy nói tôi và Trần Vi là chị em?
Bỗng nhiên, tôi nhớ đến những lời lão Chu từng kể, rồi nhìn lại bức ảnh đen trắng trong tay. Trực giác mách bảo rằng, tất cả những gì bà cụ nói đều là sự thật. Nhưng vấn đề là—tôi đang sống ở thế kỷ 21 cơ mà, sao chuyện này lại giống y hệt một bộ phim truyền hình sướt mướt vậy?!
Trần Vi sững sờ, lẩm bẩm:
“Vậy… người trong ảnh là bà nội của bà, tức là bà cố của chúng ta sao? Trời ạ, Châu giống bà cố y đúc luôn!”
Tôi há hốc mồm, mà không biết nên nói gì.
Bà cụ nhìn tôi, có chút áy náy, giọng chậm rãi:
“Châu, đáng lẽ con đã có một người cha tốt. Bà không nên kể những chuyện này cho con nghe…”
Bà ngừng lại một chút, rồi thở dài:
“Bà nói ra là vì Trần Vi. Bà già này cũng chẳng sống bao lâu nữa, nhưng chỉ lo… nó một thân một mình, biết làm sao đây…”
Tôi nhìn Trần Vi.
Cô ấy im lặng thật lâu, rồi nắm chặt tay tôi.
Tôi cũng không rút tay ra.
22
Từ miệng bà nội, chúng tôi mới vỡ lẽ lý do bà nhất quyết bám trụ ở Bắc Kinh, chẳng buồn về quê.
Ban đầu bà cũng chẳng có ý ở lâu. Trước khi đi, bà còn vừa mua cả lứa gà con, định bụng nuôi lớn rồi đem ra chợ bán kiếm chút tiền tiêu vặt. Vậy mà ai ngờ…
Lên Bắc Kinh, bà phát hiện ra nhà con trai mình đang loạn như cái chợ vỡ. Quan hệ giữa hai vợ chồng đã chẳng ra sao, cô con dâu thì không biết nghĩ thế nào, lại chọn cách hành hạ con gái để trút giận lên chồng.
Hôm ấy, chỉ vì một cuộc điện thoại không rõ từ đâu gọi tới, hai vợ chồng cãi nhau long trời lở đất. Con trai bà hùng hổ lái xe đi mất, để lại bà và con dâu mặt nặng mày nhẹ với nhau.
Bà nội nghĩ bụng, thôi thì cứ im lặng đi, chuyện vợ chồng nhà nó, mình nhiều lời làm gì. Nhưng khi bà bước vào bếp, liếc thấy con dâu lén bỏ một thứ bột trắng trắng vào bát canh xương của Trần Vi, bà lập tức lạnh sống lưng.
Chẳng trách mỗi lần hai vợ chồng to tiếng, Trần Vi lại lăn ra nôn mửa, tiêu chảy cả đêm. Bình thường đã chẳng đoái hoài gì đến con, vậy mà còn dám bỏ cái thứ quái quỷ gì vào đồ ăn của nó!
Cơn giận bốc lên đầu, bà nội không nhịn được nữa, hất thẳng nồi canh xuống sàn. Canh văng tung tóe, hai mẹ con đứng đối diện nhau, một già một trẻ trừng mắt nhìn nhau như sắp lao vào đánh nhau đến nơi.
Ban đầu, bà cũng tự nhủ có khi mình đa nghi quá. Nhưng thái độ của cô giáo Tần lại lạnh tanh, không biện minh một câu, cũng chẳng buồn giải thích. Chỉ tiện tay vứt chỗ bột thuốc còn lại rồi thản nhiên bỏ đi như chẳng có chuyện gì.
Nhìn cái dáng điệu dửng dưng của cô ta, bà nội không khỏi rùng mình. Nếu không bị phát hiện, liệu cô ta còn dám làm ra những chuyện kinh khủng nào nữa?
Bà quyết định không về quê nữa. Đống gà con cứ để mặc chúng tự sinh tự diệt, nhưng đứa cháu gái này, bà nhất định phải bảo vệ.
Vậy là bà ở lại một thời gian dài. Một hôm, trong lúc trò chuyện, cô giáo Ngô nhà bên vô tình thốt lên:
“Hồi cô Tần mang thai, nghe nói là sinh đôi đấy. Ấy thế mà lúc bế về Bắc Kinh lại chỉ có một đứa?”
Câu nói ấy cứ luẩn quẩn trong đầu bà nội. Đến khi gặp tôi, nhìn khuôn mặt tôi đi nhìn lại không biết bao nhiêu lần, bà mới giật mình: Không lẽ… cô Tần đã vứt bỏ một đứa, rồi hành hạ đứa còn lại?!
Hôm nay trời xanh ngắt, nắng vàng rực rỡ, nhưng tôi lại thấy lạnh buốt từ đầu đến chân.
Tôi và Trần Vi là chị em sinh đôi khác trứng. Hai khuôn mặt khác nhau, nhưng tính tình lại giống hệt nhau. Tôi chính là cô ấy, cô ấy chính là tôi.
Năm ấy, nếu cô Tần tiện tay bế Trần Vi đi thay vì tôi, thì người bị hành hạ, bệnh tật triền miên hôm nay—chẳng phải là tôi sao?